یکی از مهم ترین مسائل در زمینه مدیریت پسماند های ساختمانی، انتخاب محل دفن مناسب برای نخاله ها است. این تصمیم گیری باید با دقت و توجه به مسائل مختلفی مثل تاثیرات زیست محیطی گرفته شود. در ادامه همراه ما باشید تا بیشتر به بررسی این مسئله بپردازیم:
- نخاله های ساختمانی را کجا بریزیم؟
- نخاله ساختمانی چیست و چگونه به وجود می آید؟
- مشکلات ناشی از پسماند های ساختمانی
- چگونه محل مناسب برای دفن نخاله ساختمانی را پیدا کنیم؟
توسعه فعالیت های انسانی همواره محیط زیست را تحت تاثیر قرار داده و تاثیرات مخربی بر روی منابع طبیعی گذاشته است. مدیریت نخاله های ساختمانی در سراسر جهان، به خصوص کشور های در حال توسعه، یکی از مشکلات عمده محسوب می شود. دفن نامناسب و غیر اصولی مواد زائد ساختمانی، علاوه بر تاثیرات مخرب زیست محیطی، ممکن است خطرات جدی برای بهداشت عمومی نیز به همراه داشته باشد.
نخاله های ساختمانی را کجا بریزیم؟
نبود منابع مالی و برنامه ریزی نادرست برای مدیریت پسماند های ساختمانی، موجب می شود تا بازیافت و دفن نخاله های ساختمانی به صورت اصولی انجام نگرفته و مردم برای پیدا کردن محل مناسب دفن نخاله های خود با مشکل مواجه شوند. همچنین برخی از مردم به دلیل عدم آگاهی، زباله های ساختمانی را در نزدیک ترین محل به خود، مثل زمین های کشاورزی، رودخانه ها، حاشیه جاده ها و … می ریزند که باعث آلودگی آب ها و در کل محیط زیست می شود.
این نکته بسیار اهمیت دارد که نخاله های ساختمانی را پیش از دفن، بازیافت کنید تا مواد قابل استفاده آن مجددا به چرخه تولید بازگردد. در ادامه مطلب پس از توضیحات کوتاهی در مورد پسماند های ساختمانی و مشکلات ناشی از آن ها، به بررسی ویژگی های محل دفن نخاله خواهیم پرداخت.
نخاله ساختمانی چیست و چگونه به وجود می آید؟
نخاله، یا زائدات ساختمانی، به پسماند هایی گفته می شود که از تخریب اماکن، ساخت و ساز، نوسازی، تعمیرات، گود برداری، حفاری و … به جا می ماند. در تعریف کلی تر، هر گونه ضایعات باقی مانده از فعالیت های عمرانی که شامل خاک، شیشه، گچ، بتن، سرامیک، سیمان، چوب، قیرگونی و سایر مواد مشابه باشد، نخاله ساختمانی گفته می شود.
نخاله های ساختمانی از لحاظ وزنی حدود 15 تا 30 درصد از کل زائدات جامد یعنی، مواد دور ریخته شده توسط اجتماعات شهری، ضایعات کشاورزی، پسماندهای مربوط به معادن و زباله های صنعتی را تشکیل می دهند.
مشکلات ناشی از پسماند های ساختمانی
ممکن است در نگاه اول این نخاله ها در مقایسه با سایر زباله ها، خطرناک و دردسر ساز به نظر نیایند، اما حجم زیاد این پسماند ها به دلیل نبود محل دفن مناسب کافی، می تواند مشکل ساز باشد. صنعت ساختمان سازی، مقادیر زیادی از منابع طبیعی را برای ساخت و ساز مصرف کرده و در نهایت پس از تخریب، مقدار زیادی زباله بر جای می گذارد. مدیریت این نخاله ها بسیار ضروری است؛ زیرا میزان پسماند های ساختمانی روز به روز در حال افزایش است و تولید نخاله باعث بروز مشکلات زیر می شود:
- کمبود فضای مناسب برای دفن نخاله و در نتیجه آن، توسعه مکان های جدید برای دفن پسماند
- رشد هزینه ها، شامل حمل نخاله ساختمانی و هزینه محل دفن
- تاثیرات زیست محیطی و آلوده شدن محل زندگی انسان ها، گیاهان و جانوران
چگونه محل مناسب برای دفن نخاله ساختمانی را پیدا کنیم؟
محل دفن پسماند های ساختمانی باید تمامی شرایط لازم و ضروری را داشته باشد، بررسی نکردن این شرایط ممکن است تاثیرات نامطلوبی به همراه داشته باشد. برای یافتن محل مناسب دفن نخاله ساختمانی، ابتدا لازم است از افراد حرفه ای و آموزش دیده و تجهیزات مناسب برای مکان یابی استفاده شود. سپس این اطلاعات کسب شده توسط این افراد، در اختیار مدیران قرار گرفته و با توجه به مسائل و اولویت های دیگر تصمیم نهایی گرفته شود.
اجرای دقیق همه مراحل مکان یابی و در نظر گرفتن تمام ویژگی های محل دفن، اهمیت بسیاری دارد. در ادامه به بررسی چند مورد از این ویژگی ها خواهیم پرداخت:
ویژگی های جغرافیایی زمین دفن نخاله ساختمانی
آنالیز ویژگی های زمین مورد نظر پیش از دفن نخاله یکی از اصلی ترین مراحل است. با در نظر گرفتن جزئیاتی مانند نفوذ پذیری خاک، شیب زمین، زلزله خیزی، پوشش گیاهی و فاصله با آب های زیر زمینی و رودخانه ها باید مناسب ترین محل دفن نخاله را انتخاب کرد. در نظر گرفتن این ویژگی ها باعث می شود تا در مرحله بعدی دفن زباله، یعنی آماده سازی بستر دچار مشکل نشویم.
سهولت دسترسی به محل دفن پسماند
فاصله محل دفن نخاله از شهر اهمیت بسیاری دارد. این فاصله باید به گونه ای تعیین شود که هزینه حمل نخاله تا محل دفن پسماند زیاد نشود، و از طرفی در فاصله مناسبی از مناطق مسکونی و صنعتی قرار داشته باشد که باعث بروز بیماری و مشکلات بهداشتی نشود. همچنین سهولت دسترسی به مکان دفن نخاله و هموار بودن جاده نیز در تعیین محل مناسب دفن نخاله اهمیت دارد.
کاربری محل دفن نخاله
کاربری زمین انتخاب شده برای دفن پسماند های ساختمانی، از دیگر موارد ضروری در جهت تعیین محل مناسب دفن نخاله است. زمین های کشاورزی و زیستگاه جانوران و گیاهان برای دفن پسماند های ساختمانی مناسب نیستند. قبل از تایید مناسب بودن محل دفن ضایعات لازم است که مسائل حقوقی زمین نیز پیگیری شود تا بعدا مشکلی پیش نیاید. در بسیاری کشور های دنیا، زمین های دفن نخاله را پس از مدتی تغییر کاربری داده و آن ها را به فضای سبز و پارک تبدیل می کنند.
یک نکته بسیار مهم که لازم است قبل از دفن نخاله های ساختمانی به آن توجه شود، بازیافت نخاله های ساختمانی است. دفن کردن نخاله ها تنها زمانی باید اتفاق بیفتد که تمامی مواد قابل بازیافت تفکیک سازی شده باشند. نخاله های ساختمانی شامل مقدار بسیار زیادی از مواد خام ارزشمند هستند که دفن کردن آن ها کار مقرون به صرفه ای نیست.
با بازیافت کردن نخاله های ساختمانی، حجم آن ها به مقدار زیادی کاهش پیدا کرده و در نتیجه پیدا کردن محلی برای دفن آن ها نیز ساده تر خواهد بود. همچنین بازیافت نخاله های ساختمانی می تواند تمامی تاثیرات منفی ناشی از تولید نخاله، از جمله آسیب رساندن به محیط زیست را کاهش دهد.
دسته بندی شده در: حمل نخاله و حمل مصالح, مجله
